Valse vrienden
Woorden die in twee talen (bijna) dezelfde vorm hebben maar iets anders betekenen, worden 'valse vrienden' of 'false friends' genoemd. Met vorm wordt niet alleen de spelling bedoeld, maar ook de uitspraak. 'Acorn' schrijf je dan wel heel anders, als je het uitspreekt klinkt het als [ee-korn]. Nog een voorbeeld: 'bad' (Engels: slecht, Nederlands: badkuip), of het Spaanse 'once' (getal 11) betekent in het Engels 'eens' (Once upon a time...). Nog een leuke: de witte neushoorn. Die is helemaal niet wit, maar heeft gewoon een brede bek. De Engelse kolonisten in Zuid-Afrika hoorden het Afrikaanse 'wyd' (wijd/breed) aan voor 'white'.
Mijn theorie
Er moet een verband zijn tussen 'acorn'-'eekhoorn'. Het knaagdier heet in het Engels 'squirrel'. Dit schijnt van het Latijnse scuriolus/scurius of het Griekse skiouros: schaduw maken met staart. Dus hier vind ik geen connectie. Dan is het vast als volgt gegaan: Lang lang geleden komt een Nederlandse kolonist aan in het Wilde Westen. Hij heeft heimwee en op een dag herkent in den vreemde een beestje van thuis dat heerlijk aan een eikeltje zit te knabbelen. De kolonist roept enthousiast "Kijk, een eekhoorn!" Een toehoorder met een ongezonde voorliefde voor eikeltjes koppelt het woord aan het nootje en voila de 'acorn' is geboren? Dit zou ook de verschuiving verklaren van het dierlijke eekhoorn naar het plantaardige acorn.
Wie o wie kan hier meer over vertellen?
Posts
10 opmerkingen:
je kunt leuk verhaaltjes verzinnen. Lijk je soms op je vader? Maar....smaakt die pompoen of niet?
De pompoen was een beetje flauw, net als de chicken broth (bouillon) die ik had gebruikt. Dus de volgende dag een blik gepureerde pompoen en een blikje andere chicken broth er bij gedaan, en wat zout. Smaakte een stuk beter!
Toevoeging (met dank aan Manon Kl. die onderstaande verklaring vond op de website van de Fryske Akademy): "Eekhoorn (...) bestaat (...) uit de elementen eik (...) en *orni, een verdwenen woord voor 'knaagdier'. (...) Het beestje heeft iets weg van een
wilde kat en eekhoorn wordt eekkat en eekkatje (...) en eekkater (...) of eekpoes (...) en zelfs, in de buurt van Heythuysen, waar ook het eerste element niet meer als eik wordt herkend, zeikpoes. Maar toch gaan alle benamingen (...) terug op het ene eek-hoorn, of preciezer, op het
gereconstrueerde *eik-orni."
Taal is maar verwarrend, ik dacht dat orni iets met vogels te maken had :\
"acorn" is verwant aan ons woord "eikel", wat weer met een eik te maken heeft wat weer met een eik-orno te maken heeft :)
Alleen is het verband tussen "acorn" en "eikel" ver te zoeken, duidelijker is het verband met het oud Duitse "ackeran".
Oh ja, de "acorn" komt van oud engels "akern" waar je het moderne woord "kernel" in terug kunt vinden. En "kernel" heeft niet alleen met Linux te maken, maar betekent ook "zaad" of "pit" ;)
Dus het lijkt inderdaad een voorbeeld van een "false friend", ondanks dat er wel degelijk een bepaald verband is.
Over spraakverwarring gesproken, deze vond Eline (8) erg leuk: heet en hate, weet en wait, het en hat. Zeker een half uur discussie gehad na het lezen van de zin: "hij heet Jan" Zij dacht hate en dat snapte wij pas na een hele tijd.
ik dacht zelf ook dat voortkwam uit een spraakverwarring tussen een kolonist en een engelsman :)
nederlands is toch de moedertaal van alle talen?? hehe :P
een betere benaming voor het beestje zou zijn eekorn(van orni=knaagdier) ;in iedergeval de h weglatend ;te verwarrend want het diertje heeft helemaal geen hoorns.
Grappig,ik."ontdekte" de oveerkomst van de Eekhoorn en de engelse vertaling voor Eikel al in mijn jeugd. Pas nu wij google hebben,dacht ik laat ik het eens proberen op te te zoeken. En het blijkt dat er wel meer mensen zijn die het verhaal van de Nederlandse kolonialist hebben bedacht.
We zullen nooit het exacte verhaal weten. Maar als je Amerikaanse achternamen ziet,die zijn verbasterd vanaf dat emigranten hun naam moesten zeggen bij aankomst na de grote overtocht per schip. Dan weet je dat het makkelijk een spraakverwarring kan zijn geweest waardoor een eikeltje nu acorn/eekhoorn heet.
@Anoniem: behalve dan dat het woord "acorn" al stamt van voor de 12e eeuw, dus met Nederlandse kolonisten in Amerika heeft het sowieso niets te maken :)
*Als* het al vanuit het nederlands zou komen dan zou dat eeuwen eerder gebeurd moeten zijn vanuit NL naar Engeland.
Een reactie posten